سقف وافل قابل استفاده در سازههای فولادی و بتنی است و باعث کم شدن وزن کلی سازه میشود. همچنین، سقف وافل به عنوان یکی از انواع سقفهای توخالی، زیبایی نمای داخلی ساختمان را افزایش میدهد و قابلیت استفاده در شرایط و ساختارهای مختلف را دارد.
در ادامه در این مقاله به طور کامل با انواع سقف وافل، کاربرد، تمایزها و اجرای سقف وافل آشنا میشویم، پس تا انتهای این مطلب با وبلاگ عمارت کبیر همراه باشید.
سقف وافل چیست؟
سقف وافل به عنوان یک ساختار بتنی شناخته شده که به دلیل زیبایی، زمان کوتاه اجرا، مقاومت بالا و همچنین اقتصادی بودن برای پروژههای مختلف اهمیت بالایی دارد. این سازه دارای ظاهر شبکهای است و به همین دلیل به آن سقف مشبک هم میگویند.
از مزایای سقف وافل میتوان به کاهش وزن مرده سازه، سرعت بالای اجرا، کاهش هزینههای ساخت و مقاومت و استحکام بالای سازه اشاره کرد.
ضخامت سقف وافل
سقف وافل 30 سانتی متر تا 50 سانتی متر ضخامت دارد که متغیر است و دال های مورد استفاده آن در برابر جمع شدگی استحکام بسیار خوبی داشته و از نظر کیفیت برتری نسبت به سایر انواع سقف ها دارند.
- بیشتر بخوانید: قالب وافل چیست؟
کاربرد سقف وافل
سقف وافل اغلب در ساختمانهایی استفاده میشود که برای کاهش وزن مرده سازه، به این قالبها نیاز دارند. ارتفاع این سازهها اغلب از ۱۲ متر تجاوز میکند. معمولاً در شرایط زیر، استفاده از سقف وافل توصیه می شود:
- در مکانهایی که باید تعداد ستونها کاهش و فاصله بین ستونها افزایش پیدا کند.
- در ساختمانهایی مانند بیمارستانها، کتابخانهها، استخرهای سرپوشیده، هتلها، فرودگاهها، انبارهای صنعتی و ایستگاههای مترو.
انواع سقف وافل
1. سقف وافل یک طرفه
عملکرد سقف وافل یکطرفه، همچون سقف تیرچه یونولیت و تیرچه بلوک است. در این نوع سقف، تیرها از دو جهت بار وارده را متحمل میشوند و خم شدن آنها به تیرچهها بستگی دارد. بارهای وارده به سقف از دو سمت به تیرچهها انتقال مییابند،
بنابراین این نوع سقف در دهانههای کوتاهتری که حداکثر 10 متر بوده قابل اجرا است. قالبهای وافل یکطرفه در ابعاد 200 در 65 و ارتفاع 25 هستند و در سازه بتن استفاده میشوند. در این نوع سقف از تیرچههای از پیش آماده استفاده نمیشود و خود قالب باعث شکلگیری تیرچهها میگردد.
2. سقف وافل دو طرفه
سقف وافل دوطرفه برای انتقال بار در دو جهت ستونها در دهانههای بلند قابل اجرا است. این سقف میتواند بار را به چهار سمت تیرها منتقل کرده و یا بار را به چهار ستون اطراف انتقال دهد. ظاهر سقف وافل دوطرفه به صورت مربعی است و به دلیل نورپردازی و جلوه زیباتر، نسبت به سقف وافل یکطرفه از محبوبیت بیشتری برخوردار است.
تفاوت سقف وافل یک طرفه و سقف وافل دو طرفه
- در سقف وافل یک طرفه بار به تیرها و تکیهگاه در یک سمت انتقال مییابد. اما در سقف وافل دو طرفه، بار به ستونها در دو سمت منتقل میشود.
- تکیهگاه اصلی در سقف وافل یک طرفه، تیرها میباشند که در یک سمت قرار دارند. اما در سقف وافل دو طرفه، ستونها هستند که در دو سمت قرار دارند.
- در سقف وافل یک طرفه، تیرها در دو سمت مخالف بار را انتقال میدهند، اما در سقف وافل دو طرفه، با چهار تیر مجزا و ستونهای اطراف، کنترل و انتقال بار صورت میگیرد.
- سقف وافل یکطرفه به دلیل انتقال بار در یک سمت در دهانههای کوتاه اجرا میشود. اما سقف وافل دو طرفه، به دلیل انتقال بار در دو سمت در دهانههای بلند قابل اجرا است.
- سقف وافل یکطرفه، استحکام کمتری داشته و قیمت پایینتری دارد. اما سقف وافل دو طرفه، استحکام، کاربرد، زیبایی و قیمت بالاتری دارد.
مزایا و معایب استفاده از سقف های وافل در سازه های بتنی و فلزی
مزایای سقف وافل
در ادامه به بیش از 20 مورد از مزایای سقف های وافل waffle ceiling اشاره می کنیم:
- وزن سبک و حمل راحت
- قابلیت شستشو و تمیز شدن با آب
- کاهش حجم بتن مصرفی و کاهش زیاد وزن بار مرده
- امکان عبور تاسیسات قبل از انجام عملیات بتن ریزی
- مناسب برای سازههایی با اسکلت های بتنی و فلزی
- صرفه جویی در هزینههای بتن ریزی و میلگرد گذاری
- مناسب برای اجرای دالهای یک طرفه و دو طرفه
- ایمن بودن در برابر خطراتی مانند آتش سوزی و زلزله
- مناسب جهت اجرای سقفهایی با دهانه بزرگ
- قابل اجرا مطابق با آیین نامههای ایرانی و بین المللی
- ارائه روشی اقتصادی برای اجرای سقفهای مجوف
اگر قصد خرید قالب وافل سقف با بهترین کیفیت و منطقی ترین قیمت بازار را دارید، می توانید به شرکت عمارت کبیر اعتماد کنید. برای اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت و شرایط همکاری، با ما در تماس باشید.
12. امکان استفاده مکرر تا 50 بار در صورت رعایت نکات اجرایی
13. عدم نیاز به انواع بلوک ها و یا تیرچههای پیش ساخته شده
14. عدم نیاز به اجرای تیرهای میانی و کاهش ارتفاع سازهای سقف
15. صلبیت و پیوستگی خوب به دلیل بتن ریزی یکپارچه و یکدست
16. سهولت اجرای میلگرد گذاری و عدم نیاز به شکستن بتن سر تیرچه
17. نمایان بودن شبکه آرماتور گذاری و امکان ایجاد اصلاحات تا قبل از بتن ریزی
18. شاسی کشی ساده و کم هزینه با سرعت اجرا و کیفیت بالاتری نسبت به سقفهای مرسوم
19. امکان جانمایی تاسیسات در داخل سقف و کاهش هزینههای مرتبط با زیرسازی تاسیسات
20. حذف جذب آب توسط وافل ( به دلیل جنس آن) و فراهم آوردن امکان ویبراسیون با کیفیت بالاتر
21. امکان استفاده از قالب در سقفهای دیگر و در نتیجه کاهش هزینههای اقتصادی و آلایندگی زیست محیطی
22. عدم نیاز به اجرای تیرچههای دوبل و جایگزین کردن آنها با تیرچههای درجا و امکان به کار گیری میلگرد با سایزهای متفاوت
23. کاهش هزینههای مرتبط با اجرای تیرچه مانند هزینه های ساخت تیرچه پیش ساخته، حمل و نقل آنها، انبار کردن و انتقال به طبقات های دیگر
معایب سقف وافل
در کنار مزایایی که سقف های وافل دارند، استفاده از این سقف ها معایبی نیز در پی خواهند داشت که در ادامه به آن ها اشاره شده است:
- هزینه اولیه برای خرید قالب وافل بر اساس نقشههای طراحی باید پرداخت شود.
- نیاز به آموزش و یا استخدام کارگران ماهر دارد.
- در مناطقی که وزش شدید باد دارند توصیه نمیشود.
طراحی سقف وافل
طراحی سقف وافل دوطرفه و یکطرفه از مراحل ابتدایی مهمی به شمار میروند که نیازمند دقت و مهارت خاصی هستند. ابعاد قالب وافل باید طبق ضخامت سقف و قالبهای موجود در بازار با دقت بالا مشخص شوند. طراحی حرفهای و بهینه باعث سبکتر شدن سازه و صرفهجویی در هزینههای نهایی میشود. در نظر داشته باشید که طراحی نادرست میتواند هزینههای اضافی را برای کارفرما ایجاد کند و همچنین باعث ایراداتی در ساختمان شود که ممکن است افراد کمتری برای زندگی یا کار آن را انتخاب کنند.
اجرای سقف وافل چگونه است؟
مراحل اجرای سقف وافل دو طرفه و یک طرفه، عمدتاً با استفاده از روش تخت، تقریباً یکسان است. جزئیات اجرای سقف وافل شامل مراحل زیر است:
زیرسازی سقف وافل
زیرسازی سقف به گونهای است که ابتدا پایه های ایمنی (جکهای فلزی، داربست، اسکافلد) در فاصله مناسبی قرار میگیرند. در ابتدا قوطیکشی اصلی و سپس قوطیکشی فرعی اجرا میگردد. این عمل باعث میشود بار وارد شده در زیرساخت ابتدا به قوطی ثانویه و سپس به قوطی اصلی و در نهایت به فونداسیون و زمین انتقال یابد و در انتها طبق نقشه محاسباتی، قالب وافل روی زیرساخت تکمیل شده قرار میگیرد.
چیدمان قالب وافل
قالبهای وافل بر اساس نقشههایی که توسط مهندسان سازه طراحی و محاسبه شده در جای خود قرار میگیرند. علاوه بر این، ممکن است در برخی مناطق دال جامد بوده و احتیاجی به قالب نداشته باشد. استحکام قالب باعث سهولت در جهتیابی شده و سبک بودن قالب باعث میشود. زیرساختها در شبکه راحتتر قرار گیرند. محل قرارگیری قوطی در قالب وافل تعبیه شده و آن را در جای خود تثبیت میکند. جنس قالب به گونهای است که در حین جداسازی نیازی به روغنکاری ندارد.
آرماتوربندی سقف وافل
آرماتوربندی سقف وافل مشابه سقفهای دیگر است. به گونهای که ابتدا شبکه زیرین آرماتور به صورت طولی در زیر تیر اجرا میشود (برای کاهش برآمدگی آرماتور و افزایش مقاومت سقف)، شبکه بالایی آرماتور هم با توجه به جزئیات طرح اجرا میشود. برای آرماتور و تقویت طولی اگر قالب وافل در دو طرف باشد در دو جهت عمود بر هم و اگر قالب وافل در یک طرف باشد در یک جهت استفاده میشود. سپس آرماتور عرضی در فواصل مشخص شده در برنامه کاری قرار میگیرد.
بتنریزی سقف
در سقف وافل مواد زائد همچون قطعات Unolite و غیره وجود ندارد. به همین دلیل بتن فضای بین تیر و سطح روی قالب را به راحتی میپوشاند. در این سقفها نیازی به بتنریزی در دو مرحله نیست. روان کنندهها و سایر مواد افزودنی برای ارتعاش بتن اضافه نمیشوند. بتن در سقف وافل نیازی به حرکت افقی برای پر کردن فضای زیر قالب مانند سایر سقفهای توخالی (Cobiax ، Ubot و غیره) ندارد.
بازکردن قالب
مرحله آخر باز کردن قالب و خارج کردن پایه اطمینان است. در این مرحله زمان حذف قالب و پایه بستگی به دمای محیط ساختمان داشته و نحوه بازکردن قالب سقف یکطرفه با قالب سقف دوطرفه فرق دارد.
قیمت اجرای سقف وافل
قیمت قالبهای وافل نسبت به سایر سقفها به صرفهتر است، زیرا مصرف بتن را کاهش داده و در نتیجه قیمت آن نیز کاهش مییابد. همچنین نسبت به سایر سقفها، مصالح ساختمانی کمتری مصرف میکند که باعث ارزانی قیمت وافل میشود و از نظر اقتصادی بهصرفهتر است. عواملی مانند قالبهای وافل، میزان بتن مصرفی، میلگرد و سایر مصالح در تعیین قیمت نهایی سقف وافل موثر هستند.
ابعاد متناسب قالب وافل که توسط تیم فنی مجرب شرکت طراحی شده است در کنار ساخت بهینه آن، موجب سهولت در زمان اجرا شده، تمامی ضوابط و شرایط فنی و اجرایی کشور را تحت پوشش قرار داده و نسبت به نمونه های مشابه از دوام و مقاومت بیشتری برخوردار هستند.
تمایزهای سقف وافل
امروزه برای ساخت سقف ساختمان ها، کارفرمایان و مهندسان تمایل دارند از سیستم سقف های سبک استفاده کنند، زیرا به گونه ای طراحی شده اند که بار مرده بسیار کمتری را به سازه وارد می کنند و خطرات احتمالی ناشی از حوادث طبیعی را تا حد امکان کاهش می دهند.
از جمله این سقف های سبک میتوان سقف کوبیاکس، سقف یوبوت و سقف وافل را نام برد. وجه تشابه کلیه این سقف ها توخالی بودن و سبک بودن آنها است که با توجه به شرایط اقلیمی و مقاومت سازه برای پیاده سازی سقف پارکینگ، ساختمان های صنعتی، سوله ها و ساختمان های اداری استفاده می شوند.
در ادامه به تفاوت سقف وافل با سایر سقف ها می پردازیم:
1. تفاوت سقف وافل و تیرچه
برتری سقف وافل نسبت به تیرچه بلوک در ایران از لحاظ کاربرد بسیار معروف است که یکی از مزایای آن، قابلیت اجرای آن در دهانه های بلند می باشد. همچنین، حذف تیرهای میانی در سقف وافل باعث کاهش هزینههای ساخت میشود. از طرفی، قالبهای وافل قابلیت استفاده مجدد دارند که این ویژگی در تیرچه بلوک موجود نیست. این دو نوع سقف شباهتهای زیادی در زیرسازی دارند و اصلیترین تفاوت آنها در نوع قالب است.
هزینه سقف وافل نسبت به تیرچه
در قدیم، هزینههای اجرای سقف تیرچه بلوک نسبت به سقف وافل کمتر بود و برای دهانههایی تا هفت متر، بیشتر سقف تیرچه بلوک استفاده میشد. اما اکنون به دلیل افزایش قیمت یونولیت مورد استفاده در سقف تیرچه بلوک، این روش دیگر از نظر اقتصادی مقرونبهصرفه نیست و هزینهی تمام شدهی آن در دهانههای کوتاه و بلند بیشتر از سقف وافل است.
پنج دلیل که نشان میدهد سقف وافل مقرون به صرفه است:
- در سقف وافل، تیرچهها و میلگردها در محل ساخته شده باعث حذف هزینههای جوشکاری و خرید تیرچهها میشوند.
- کاهش مراحل جوشکاری در سقف وافل به افزایش سرعت اجرای پروژه کمک میکند.
- سقف وافل در دهانههای بزرگتر (تا ۱۶ متر) بدون نیاز به ستونهای اضافی اجرا میشود.
- حذف ستونهای اضافی زیبایی بیشتری به پلان معماری میبخشد و باعث میشود فضاها کاربردیتر و جذابتر شوند.
- قالبهای وافل پس از خشک شدن میتوانند از سقف خارج و در پروژههای دیگر استفاده شوند که این امر به تجدیدپذیری و صرفهجویی در هزینهها کمک میکند.
2. تفاوت سقف وافل و کوبیاکس
تفاوت میان سقف یوبوت و کوبیاکس در این است که در سقف یوبوت از اشکال مکعبی استفاده میشود، در حالی که در نمونههای کوبیاکس، اشکال پرکننده به شکل کروی هستند. به طور کلی، سقفهای یوبوت و کوبیاکس دارای ساختاری لایهای میباشند که بین این لایههای بتنی را با قالبهای بهخصوصی پر میکنند.
در مقایسه بین سقف یوبوت و کوبیاکس با سقف وافل، میتوان گفت که تفاوتهایی در مصالح مصرفی، وزن سقف، مقاومت، سرعت و نحوه اجرا وجود دارد. اما این تفاوتها از همه بیشتر در مسائل مربوط به میزان رضایت خودش را نشان میدهد که سقفهای وافل باعث اطمینان شده و بیشترین میزان رضایت و بهرهوری را ارائه میدهند و در مقایسه با دو نمونه دیگر در اولویت قرار میگیرند.
3. تفاوت سقف وافل و یوبوت
به دلیل اینکه وزن مرده ساختمان بالا است و وزن ساختمان با نیروی زلزله نسبت مستقیم دارد، نیروی زلزله در ساختمانهایی با ارتفاع بلند بیشتر میشود. بنابراین، استفاده از سقف یوبوت برای این ساختمانها پیشنهاد نمیشود. هر دو سقف یوبوت و وافل میتوانند دهانه بلندی را ایجاد کنند، اما سقف وافل از نظر اقتصادی مناسبتر است.
تفاوت سقف یوبوت و وافل در زمینه انتقال صوت نیز هست که سقف یوبوت بهتر عمل میکند، اما در نهایت با توجه به عملکرد فنی و اقتصادی، سقف وافل ترجیح داده میشود.
4. مقایسه سقف وافل با انواع دال مجوف
وافل با دال تخت از دوام بیشتری برخوردار است و وزن کمتری دارد که باعث تسهیل ساخت سازه میشود و در مقایسه با دال توپر از کمترین مقدار بتن و آرماتور استفاده میکند. همچنین از نظر استحکام و تغییر شکل، عملکرد بهتری دارد و با توجه به ضخامت کمترش در مقابل لرزش و آتش مقاومت بیشتری دارد. به همین دلیل، مزیت خرید وافل نسبت به سایر سقفها افزایش مییابد.
تزیین سقف وافل
اجرای تزیینات بر روی سقف وافل، جذابیت خاصی به آن میبخشد و آن را نسبت به دیگر سبکهای سقف متمایز میکند. روشهای مختلفی برای افزایش زیبایی سقف وافل وجود دارد که عبارتند از:
- نورپردازی متنوع: استفاده از نورپردازی مختلف در هر مربع از تزیینات سقف وافل، میتواند جذابیت بیشتری به آن ببخشد.
- استفاده خلاقانه از وسایل تزئینی: استفاده از لامپهای مختلف با نورهای متنوع و نورپردازی مناسب، میتواند زیبایی سقف را افزایش دهد.
- ترکیب گچبریها با لامپهای رنگی: استفاده همزمان از گچبریها و لامپهای رنگی در سقف، باعث افزایش جذابیت و زیبایی آن میشود.
- رنگآمیزی مربعها: رنگآمیزی مربعهای سقف وافل میتواند ظاهر آن را دلپذیرتر و چشمنوازتر کند.
جمع بندی
سقف وافل یکی از انواع سقفهای بتن است که به دلیل مقرون به صرفه بودن، امکانات فنی و شرایط عالی برای طراحی، توانسته توجه افراد بسیاری را به خود معطوف کند. این نوع سقف در دو نوع یکطرفه و دوطرفه موجود است که نامگذاری آنها بر اساس طول دهانه انجام میشود و در یک ساختمان میتوان در دهانههای مختلف از هر دو نوع سقف وافل استفاده کرد.
سقف وافل دارای مزایای بسیاری نسبت به سایر سقفها است، اما به همراه آنها معایبی نیز وجود دارد که باید به آنها توجه شود. طراحی سقف وافل به کمک نرمافزارهایی همچون ایتبس و سیف انجام میشود و اجرای آن بسیار ساده و اقتصادی است.